LGTBI+ mugimenduaren genealogia Nafarroan, 1978tik gaur egunera

Denbora lerro honetan, 1978az geroztik Nafarroako LGTBI+ mugimenduari eragin dioten gertaera garrantzitsuenak aurkituko dituzu, izan mundu mailakoak zein tokikoak, eta, gertaera horiekin batera, protagonisten lekukotzak eta beste material batzuk. Zure esku dago, hurrenkera kronologikoan heltzen ahal diozu, edo denboran urtez urte bidaiatu; horretarako, zure ezkerrean ageri den barra bertikala erabiltzen ahal duzu.

1978

Nafarroako Koordinakunde Feministaren jarduerak aurrera jarraitzen zuen

Andraize Txantrean sortu zen

Andraizeren «Gozamenez» programa. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Andraize. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Homosexualitatea despenalizatu zen Espainian

Arriskugarritasun Sozialaren Legeari buruz. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

1979

Tuterako Emakumeen Asanblada sortu zen, eta Stonewall-eko gertaeren 10. urteurrenarekin batera egin zuen lehen ekintza

Tuterako Asanblada. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Tuterako Asanblada. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

IGA (International Gay Association) sortu zen, egungo ILGA (International Gay, Lesbian, Bisexual, Trans and Intersex Association)

ILGA. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
ILGA. Raúl Lópezen lekukotasuna.

ESAM (Emakumearen Sexual Askatasunaren Mugimendua) sortu zen

Errenterian «Francis» hil zuten

1980

Nafarroako Koordinakunde Feministaren barruan, Lesbiana Feministen Kolektiboa sortu zen

Lesbiana Feministak. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Lesbianismo Batzordea Nafarroako Koordinakunde Feministan. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

Koordinakunde Feminista. «Lesbianak, zergatik ez?» kartela. Nafarroako Artxibo Garaikidea. Emagin Elkartearen funtsa. 1333294

Lesbianak zergatik ez?

1981

EHGAM (Euskal Herriko Gay-Les Askapen Mugimendua) Nafarroa sortu zen

EHGAMi buruz. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
EHGAMi buruz. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
1982

Lehen manifestazioa Iruñean Gay Harrotasunaren Nazioarteko Egunean

Harrotasunaren Eguneko lehen manifestazioa Iruñean. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Harrotasunaren Egunaren lehen manifestazioak. Raúl Lópezen lekukotasuna.
Nafarroako Koordinakunde Feminista. Gay Harrotasunaren Egunaren aurrean, 1982ko ekainaren 28an (gaztelaniaz). Nafarroako Artxibo Garaikidea. Emagin Elkartearen funtsa. 1332580

 

1983

Euskadiko Lesbianen I. Jardunaldiak (Zamalbide)

Lesbianen lehen jardunaldiak. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

EHGAM (Euskal Herriko Gay-Les Askapen Mugimendua) legeztatu zen

EHGAM legeztatzea. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Kirurgia transexuala Zigor Kodean despenalizatu zen

Zigor Kodearen premiazko erreforma partzialari buruzko ekainaren 25eko 6/1983 Lege Organikoaren testua (gaztelaniaz)
1984

Euskadiko II. Jardunaldi Feministak (Leioa)

1985

Emakumeen Asanbladak Tuterako Sindikatu Bertikalaren eraikina okupatu zuen

Tuterako Sindikatu Bertikalaren okupazioa. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Tuterako Sindikatu Bertikalaren okupazioa. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
1986

Autodefentsa feministako lehen tailerra Iruñean

Autodefentsa feminista. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

1987

Euskadiko Lesbiana Feministen Jardunaldiak (Orio)

1988

HIESaren aurkako Borrokaren Nazioarteko Egunaren lehen ospakizuna

GIB-HIESa. Raúl Lópezen lekukotasuna.
GIB. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
GIB/HIESa. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Argazkia: kondoiak Sarasate pasealekuan (posta txartela). Ángel Leranozek emana.

kondoiak Sarasate pasealekuan

Zigor Kodean “eskandalu publikoa”ri buruz zegoen artikulua indargabetu zen

Egunkariko ebakinak. «Deniegan la tarifa especial de RENFE a dos parejas de lesbianas» (gaztelaniaz). Nafarroako Artxibo Garaikidea. Emagin Elkartearen funtsa. 1333106
1989

EHGAM Nafarroa itzuli zen

EHGAM, 1. Raúl Lópezen lekukotasuna.
EHGAM. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
EHGAM itzuli zen. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

 

1990

OMEk ez zuen gehiago nahasmendu mentaltzat hartuko homosexualitatea

Lumatza sortu zen

Lumatza. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Lumatza. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Lumatza. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Lumatza sortzea. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

“Que ni muerta estoy dispuesta a soportarte” programa hasi zen Eguzki Irratian

Eguzki Irratia. Raúl Lópezen lekukotasuna.
Eguzki Irratia. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Argazkia: «Que ni muerta estoy dispuesta a soportarte» programaren langileak. Ángel Leranozek emana.

 

Eguzki Irratiaren «Que ni muerta estoy dispuesta a soportarte» kartela. Ángel Leranozek emana. Eguzki Irratiaren kartela.Cartel Eguzki Irratia

 

1991

Sonia Rescalvoren erailketa Bartzelonan

Ekainaren 28ko manifestazioa, 1991 Ángel Leranozek emana.

EHGAM.-1991, 28 J. Ángel Leranoz

1992

Salaketa publikoa eraso homofobo batengatik, eta lehenengo adierazpen instituzionala Nafarroako Parlamentuan

Erasoa Taconera parkean. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Takonerako erasoa, Parlamentura. Raúl Lópezen lekukotasuna.

 

Argazkia: 1992ko E28ko komunikatua entzuten. Ángel Leranozek emana.

komunikatua entzuten

COFHLEEren eztabaida jardunaldiak Etxalekun (EHGAM Nafarroa)

Argazkia: COFHLEEren jardunaldiak Etxalekun. Ángel Leranozek emana.

Argazkia: kartelak paretan – 1993. Ángel Leranozek emana.

1993ko E28ko kartela: “Tu fuerza es su miedo”. Ángel Leranozen interpretazioa (gaztelaniaz).

 

1994

Euskadiko III. Jardunaldi Feministak (Leioa)

1995

COFHLEEren estatuko topaketa “Intsumisio marika” Euskal Jai gaztetxean (Iruña)

Euskal Jai. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Euskal Jai. Raúl Lópezen lekukotasuna.
Gaztetxea. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Gaztetxeak. Jaiak Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Gaztetxeak Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
1996

Queer teoria EHGAMen diskurtsoan sartu zen

Queer teoria. Raúl Lópezen lekukotasuna.
Queer teoria Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
1998

Akzio bat “Molotov” taldearen aurka Iruñeko kontzertu batean

Molotov. Marco Pérezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Argazkia: «Matarile a Molotov» pankarta. Ángel Leranozek emana. “Matarile a Molotov”. Matarile a Molotov

2000

Kattalingorri ireki zen Aldapa kalean

Kattalingorri. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Kattalingorri. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Kattalingorri. Raúl Lópezen lekukotasuna.
Kattalingorri. Alizia Izalen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Kattalingorri. Iris Domínguezen lekukotasuna.

6/2000 Foru Legea, uztailaren 3koa, bikote egonkorrentzako berdintasun juridikoari buruzkoa (gaztelaniaz)

Bikotea eta adopzioa. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

Landa inguruneko Lesbianen 1. Landa Topaketa (Olozi)

Kronika Mujeres Preokupando aldizkarian (gaztelaniaz)

2001

Gizarteak gero eta nabarmenago eskatzen zuen ezkontza homosexualaren aldeko lege bat

Homolesbofobia sozial, mediatiko eta instituzionalaren aurkako manifestazio handia

2002

Ilota Ledo sortu zen

Ilota Ledo. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Ilota Ledo. Iris Domínguezen lekukotasuna.

 

2003

E28J Plataforma sortu zen

E28J plataforma. Iris Domínguezen lekukotasuna.
E28J plataforma. Ana Jakaren lekukotasuna.
2005

Transexualitateari buruzko eguneratze tekniko/profesionaleko jardunaldi zientifikoak (Iruña)

Jardunaldi zientifikoak. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

Jardunaldi zientifikoak. Iván Garderen interpretazioa materialari buruz (gaztelaniaz).

13/2005 Legea, uztailaren 1ekoa, Kode Zibila aldatzen duena ezkontzeko eskubidearen arloan

2007

3/2007 Legea, martxoaren 15ekoa, pertsonen sexuari buruzko aipamenaren erregistro zuzenketa arautzen duena

2008

Euskal Herriko IV. Jardunaldi Feministak (Santurtzi)

Jardunaldi feministak Santurtzin. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
2009

Emakumeen lehen topaketak, Kattlingorrik Lekarozen antolatuak

Lekarozko topaketak. Ana Jakaren lekukotasuna.

Estatuko VI. Jardunaldi Feministak

Jardunaldi feministak. Nines Garcíaren lekukotasuna (gaztelaniaz).
Granadako jardunaldi feministak eta pornografiari buruzko eztabaida. Txaro Berzosaren lekukotasuna (gaztelaniaz).

Ley Foral 12/2009, de 19 de noviembre, de no discriminación por motivos de identidad de género y de reconocimiento de las personal transexuales

Trans legea. Raúl Gómezen lekukotasuna.
2010

Lumatza suspertu zen

Lumatza II. Ana Jakaren lekukotasuna.
2011

UNATI (Genero Nortasunari lotutako Nahasmenduei Arreta Emateko Unitatea) sortu zen

UNATI. Iván Garderen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Generanitzak Jardunaldiak (Lumatza)

Generanitzak Jardunaldiak. Ana Jakaren lekukotasuna.

LUGATIBE sortu zen

2012

DSMn ez da gehiago gaixotasuntzat jotzen transexualitatea

Txoko Feminista sortu zen

Txoko Feminista. Ana Jakaren lekukotasuna.
2015

I Jardunaldi Bizarroak (Lumatza). Ana Jakak emandako kartela.

Jardunaldi Bizarroak. Ana Jakaren lekukotasuna.

Jardunaldi Bizarroen kartela

Jardunaldi Bizarroak

Lumatzaren Ostiraluma kartela. Ana Jakaren interpretazioa.

Zikutak sortu zen

Zikutak. Ana Jakaren lekukotasuna.

Basati Queer Fest-en lehen edizioa ospatu zen. Ángel Leranozezk emandako kartela.

Basati kartela (generikoa)

Chrysallis EH (adingabe transen familien elkartea) sortu zen

Chrysallis eta Naizen. Alizia Izalen lekukotasuna (gaztelaniaz).
2016

Kattalingune sortu zen, Nafarroako Gobernuaren LGTBI+ arreta zerbitzua

Kattalingune. Iris Domínguezen lekukotasuna

 

Kattalingune. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

Kattalingune. Xabi Sánchezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Bullerak sortu zen

Transkolore sortu zen

Transkolore. Iris Domínguezen lekukotasuna (gaztelaniaz).
Transkolore. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz)
Transkolore. Raúl Lópezen lekukotasuna.
2017

Ortzadar-LGTB sortu zen

Mari-k-etxea okupatu zen

Mari-k-etxearen okupazioa. Iris Domínguezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Harrotu sortu zen, Iruñeko Udalaren zerbitzu publikoa sexu- eta genero-dibertsitateri buruzko informazio eta arretarako

Harrotu. Alizia Izalen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

Harrotu. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

Harrotu. Raúl Gómezen lekukotasuna.

 

2018 Harrotu LGTBI zentroaren topaketa. Nafarroako Artxibo Garaikidea. Fernando Hualde funtsa. 1297434

8/2017 Foru Legea, ekainaren 19koa, LGTBI+ Pertsonen Berdintasun Sozialari buruzkoa

8/2017 Foru Legea. Alizia Izalen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

8/2017 Foru Legea. Nora Gómezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

 

 

  • 2017ko ekaineko Foru Legea onartzea. Nuria Medinaren interpretazioa argazkiari buruz (gaztelaniaz).

 

  • 2017ko ekaineko Foru Legea onartzea; Parlamentuaren palkoa. Iris Domínguezen interpretazioa argazkiari buruz (gaztelaniaz).
2018

Ekai Lersundiren suizidioa

Ekai Lersundiren suizidioa. Alizia Izalen lekukotasuna (gaztelaniaz).

OMEk ez zuen gehiago nahasmendu mentaltzat hartuko transexualitatea

Transbidek UNATI ordezkatu zuen

E28 eta Urria Trans Maravillas gaztetxean

 Jarduerak Maravillas gaztetxean. Iris Domínguezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Urria Trans Asanbladaren kartela, 2018. Iris Domínguezek emana.

Transbollomarika Asanbladaren kartela, 2018. Iris Domínguezek emana.

II Jardunaldi Bizarroak (Bullerak, Zikutak)

II Jardunaldi Bizarroak. Iris Domínguezen lekukotasuna (gaztelaniaz).

Laiak (Tafalla) eta Dekumas LBT sortu ziren

Dekumas. Raúl Lópezen lekukotasuna.

 

Gay eta lesbianen Estatuko topaketak Baluarten

2019

Hormak Lekunberri sortu zen

Naizen sortu zen

Antsoainen Harro sortu zen

Asanblada Transbollomarika sortu zen

Asanblada Transbollomarika. Raúl Lópezen lekukotasuna.
2020

Kukuluak Tutera sortu zen

  • 2020ko E28ren kartela. Iris Domínguezen interpretazioa argazkiari buruz (gaztelaniaz).
2021

DesperTRANS sortu zen

Safikak Lizarra sortu zen

  • «Frente a la intolerancia, resistencia transmaricabibollo. Saretuak, borrokan eta harro!» pankarta. Safikakek emandako argazkia.

  • 2021eko E28Jren Lizarrako jardueren kartela. Safikakek emandako argazkia.

  • E28ren prentsaurrekoa: herri plataforma/Safikak/Egakume. Safikakek emandako argazkia.

Iruñerriko Bollera Transferministak sortu zen

Nafarroako Erdialdea LGTBIfobiarik gabeko Espazio deklaratu zen, eta Landa Manifestua sinatu zen

 

Landa Manifestua. Carlos Montoyaren interpretazioa testuari buruz (gaztelaniaz).

Agurra de Saioa Alkaiza al ganar la Nafarroako Bertsolari Txapelketa

Edozein datua zuzentzeko, idatzi helbide honetara: genealogialgtbi@navarra.es